Lễ hội tai tiếng và chuyện “nhân tính” 10/02/2017 05:00 GMT+7 Bởi không phải chỉ sự cướp lộc, không phải chỉ con trâu, mà chính là nhân tính người Việt ở một số lễ hội tai tiếng đã bị … giẫm đạp, bị treo cổ tàn bạo không thương tiếc. Cứ đến tháng Giêng, sau Tết Âm lịch hàng năm, như đến hẹn lại lên, các lễ hội mùa Xuân mới của nước Việt lại tưng bừng diễn ra. “Nổi tiếng” thành tai tiếng Nước Việt có thể coi là đất nước của lễ hội. Theo thống kê của Cục Văn hóa Cơ sở (Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch), có tới 7.966 lễ hội được tổ chức mỗi năm, trong đó có 7.039 lễ hội dân gian, 544 lễ hội tôn giáo, 322 lễ hội lịch sử cách mạng. Tính trung bình một ngày ở Việt Nam có khoảng 21 lễ hội (VietNamNet, ngày 10/3/2015). Đã nói lễ hội, là nói đến những nghi lễ, tập tục văn hóa dân gian của cộng đồng hướng tới những mục đích tốt đẹp, cầu cho mưa thuận gió hòa, vụ mùa bội thu, con người sống bình an, hạnh phúc. Phải khẳng định rằng, với ý nghĩa là những sinh hoạt cộng đồng mang bản sắc văn hóa xứ sở, quốc gia, lễ hội cần được gìn giữ và được sàng lọc bởi thời gian và thời cuộc lịch sử, để luôn mang sắc xuân: Sinh sôi, nảy nở những điều nhân bản, xã hội thái hòa… Có không ít những lễ hội xuân như thế. Như lễ hội “Trâu bò rơm rạ” ở làng Đồng Vệ, xã Đại Đồng, huyện Vĩnh Tường (tỉnh Vĩnh Phúc), hội thi thổi cơm ở làng Thị Cấm, Xuân Phương, Từ Liêm, (Hà Nội)… Thế nhưng khi có IT, cũng phải nói rằng, xã hội lâu nay có phần bất ngờ và thất vọng trước những hình ảnh phản cảm của một số lễ hội. Và sự phản cảm đó cũng cứ … đến lại lại lên, cho dù trước đó nó bị phê phán đủ đầy. Lễ hội tai tiếng và chuyện “nhân tính” Cướp lộc hoa tre ở lễ hội đền Gióng. Ảnh: Zing.vn Như hiện tượng cướp lộc đền Gióng ngày 06 Tết mới đây chẳng hạn. Năm trước, cướp lộc đền Gióng đã khiến cả xã hội bất bình. Năm nay, cứ như điệp khúc. Khi kiệu hoa tre vừa rước vào đền Trình, hàng chục, rồi hàng trăm, hàng nghìn thanh niên hò hét, băng tường lao vào cướp lộc bất chấp lực lượng an ninh được ban tổ chức lễ hội bố trí dày đặc (VietNamNet ngày 02/2). Cướp hoa tre, trầu cau của lễ hội để “lấy may” vốn được coi là một hành vi bình thường của lễ hội này trong quá khứ. Thế nhưng, không thể phủ nhận, cái tâm lý cầu may “lộc thánh, lộc thần, lộc Phật” trong cộng đồng xã hội người Việt ở thời kim tiền, thực dụng và trục lợi bất cứ cái gì có thể, tự lúc nào đã trở thành một… ý chí và hành vi bạo liệt, bất chấp có thể gây tổn thương cho đồng loại, bất chấp cái hành vi đó rất không đẹp, “phản văn hóa”. Chẳng thế mà họ sẵn sàng trèo lên đầu lên cổ nhau chỉ để cướp được lộc. Thậm chí, có những kẻ bỏ cả cướp lộc để “choảng” nhau, trả thù…trong lễ hội. Chẳng thế mà một vị tu hành tại lễ hội chùa Hương, đã đứng trên cao ban ơn phát lộc (dây chỉ đỏ có hình Đức Phật), khiến các khách viếng thăm chen chúc xô bồ, giẫm đạp nhau, thành một hiện tượng hết sức phản cảm- nơi lễ hội vốn phải được trân trọng một cách linh thiêng. Cũng chẳng phải chỉ có đền Gióng.Năm trước, là “Hỗn loạn cướp lộc chùa Phúc Khánh sau lễ cầu an”(VietNamNet, ngày 21/2/2016), “Lễ khai ấn đền Trần: Trèo cả lên ban thờ để cướp lộc” (Dân trí, ngày 22/2/2016), rồi “Đổ máu tại hội cướp phết Hiền Quan (Phú Thọ)”, (Dân trí, ngày 21/2/2016).
